Frank Rijkaard zal als een van de beste trainers in de clubgeschiedenis afscheid nemen van Barcelona. De vierde Nederlandse coach van de Catalanen kan terugzien op vijf goede jaren, waarvan de hoogtepunten over jaren nog tot de verbeelding zullen spreken.
Rijkaard kwam onverwacht bij Barcelona binnen in de zomer van 2003. De trainer werd gepresenteerd tot totale verbazing van de Catalaanse achterban, nadat eerder in de media de namen van Guus Hiddink en Ronald Koeman waren gevallen. Deze twee trainers werden echter door hun clubs PSV en Ajax aan hun contract gehouden. Rijkaard kreeg de opdracht om de puinhopen van de jaren onder voorzitter Gaspart op te ruimen. Het was zeker geen gemakkelijke opdracht omdat de club ook nog eens bijna bankroet was.
De Catalaanse fans waren nog verbaasder door de komst van Rijkaard, omdat de pas gekozen voorzitter Laporta eigenlijk een persconferentie had belegd om de komst van David Beckham aan te kondigen. Maar uitgerekend die dag tekende de Engelse sterspeler voor Real Madrid. Als tegenzet nam Barcelona toen maar Ronaldinho van Paris SG over. Rijkaard en Ronaldinho waren allebei een tweede keus, maar samen bezorgden ze Barcelona de meest onvergetelijke uren sinds het Dream Team van Johan Cruijff.
Toch kende Rijkaard een moeizame start en leek de ploeg zelfs diep weg te zakken op de ranglijst. Het liep niet bij Barça, waarin Cocu en Kluivert nog een rol speelden. Na een 5-1-nederlaag tegen Malaga en een thuisnederlaag in de beker tegen Zaragoza leek het avontuur van Rijkaard bij Barcelona al voorbij. Maar uiteindelijk hield voorzitter Laporta de jonge en sympathieke coach de hand boven het hoofd. Plotseling begon het te lopen. Barcelona rukte uit de middenmoot op naar de tweede plaats, passeerde op de ranglijst zelfs de ‘galacticos’ en kan alleen het sublieme Valencia niet meer achterhalen.
Maar de toon was gezet en een seizoen later stormde Barcelona naar het kampioenschap. De club had weer wat muntjes ter beschikking en kocht goed in met o.a. Deco en Eto’o. Het voetbal werd steeds beter en uiteindelijk zou alleen een nederlaag bij Chelsea een dissonant op het seizoen vormen. Ronaldinho zorgde voor prachtige momenten en maakte van Barcelona de meest populaire ploeg van de wereld.
In het seizoen 2005-06 bleef Barcelona schitterend spelen en werd zelfs Real Madrid voor eigen publiek vernederd in een onvergetelijke wedstrijd van Ronaldinho. De ploeg was nog meer uitgebalanceerd met o.a. Van Bommel. Rijkaard besefte dat dit seizoen de Europa Cup gewonnen kon worden. Na een zinderend gevecht met Chelsea, volgden goede duels met Benfica, AC Milan en Arsenal. Telkens had Barcelona een overwicht, maar ook niet te klagen over de arbitrage. Hoe dan ook, de Europa Cup kwam in goede handen. Barcelona heerste op alle fronten en won ook nog de Spaanse titel met ruime voorsprong op Valencia en Real Madrid.
Dit dubbele succes is de sterrenploeg waarschijnlijk fataal geworden. Barcelona kon vorig seizoen zeven hoofdprijzen winnen, maar incasseerde erg veel tegenvallers. Alleen de Spaanse Supercup werd nog gewonnen, maar in de cruciale wedstrijden ging er telkens veel mis. Rijkaard leek de ploeg niet meer in bedwang te hebben en zag de ego’s in het team steeds minder ondergeschikt worden aan het ploegbelang. Hij accepteerde dat Ronaldinho veel trainingen verzuimde. De ondergang van Barcelona werd manifest bij de nederlagen tegen Sevilla (Europese Supercup), Internacional (WK), Liverpool (Champions League) en Getafe (Copa del Rey). In de competitie verspeelde de ploeg zelfs een ruime voorsprong op een wankelend en spartelend Real Madrid.
Rijkaard beloofde voor dit seizoen beterschap, maar zag weer alle hoofdprijzen voor zijn ploeg in rook opgaan. Soms sprankelde Barça nog wel, maar te weinig om de socios tevreden te stellen. De transfer van Thierry Henry bleek geen aanwinst en de spectaculaire doorbraak van Lionel Messi kon niet voorkomen dat er veel mis ging in Nou Camp. De ploeg maakte een weinig gemotiveerde indruk en haalde plichtmatig de halve finale van de Copa del Rey en de Champions League en de derde plaats op de ranglijst. De 6-0-zege op Valencia geeft aan hoe sterk Barcelona kan zijn, maar twee seizoenen zonder hoofdprijs wist Johan Cruijff niet te overleven. Toch blijft de nalatenschap van grote kwaliteit, want er staat een ploeg die ook volgend jaar om alle denkbare hoofdprijzen zal strijden. Rick Klein Verdijk